Το Ασφενδιού, το πρώτο χωριό μετά την πόλη, είναι απλωμένο στους πρόποδες του orous Dikaios, χωρισμένο στις συνοικίες Ασώματος, Ευαγγελίστρια, Ζιά, Λαγούδι και Χαϊχούτες. Στο πεδινό τμήμα υπάρχουν οι οικισμοί Ζηπάρι, Τιγκάκι και Λινοπότης. Τα έφορα κτήματα βρίσκονται στα βόρεια του χωριού και οι γεωργοί και αγροτικοί εργάτες ήταν αναγκασμένοι να κατεβαίνουν χαράματα στον κάμπο και να επιστρέφουν βράδυ στο χωριό. Μέσα μεταφοράς ήταν τα ζώα. Ο δρόμος που χρησιμοποιούσαν ήταν λιθόστρωτος τμήματα του οποίου σώσονται και σήμερα. Δημητριακά, σταφύλια-σταφίδες-κρασί, ντομάτες, καπνά, σησάμι, ελιές-λάδι ήταν τα κυριότερα προϊόντα. Την Κυριακή του Θωμά κατέβαιναν όλοι σχεδόν στα σπίτια του κάμπου ή αμπαράκες και οι εργάτες σε καλύβες. Λίγο πριν του Ασωμάτου συνέπαιρναν πάλι στο χωριό.
Κατά τη δεκαετία του 1960 παρατηρείται μαζική μετανάστευση, των εργατών κυρίως, προς Γερμανία, Αυστραλία, Καναδά και ΗΠΑ . ΄Ετσι η γεωργια φθίνει και με την τουριστική ανάπτυξη (κατά τη δεκαετία του 1980) εγκαταλείπεται.
Η πληθυσμιακή ανάπτυξη των πεδινών οικισμών αρχίζει κατά τη δεκαετία του 1970. Συγκεντρώνονται κυρίως στο Ζηπάρι (μετακίνηση από τους ορεινούς οικισμούς και επαναπατρισμός των μεταναστών). Στο συνημμένο αρχείο(.xls) βλέπουμε την κίνηση του πληθυσμού στους οικισμούς από το 1947 έως το 2001.
Στην ευρύτερη περιοχή του Ασφενδιού τοποθετείται ο αρχαίος Δήμος των Φυξιωτών, όπως μαρτυρούν επιγραφές(Mario Segre):143 και 261 που βρέθηκαν στην περιοχή. Συστηματικές ανασκαφές δεν έχουν γίνει, πλην αυτών στο Ζηπάρι, επί ιταλοκρατίας, που έφεραν στο φως τις βασιλικές του Καπαμά και του Αγίου Παύλου. Περισσότερα θα βρείτε στις επί μέρους σελίδες.
Παραθέτουμε έγγραφα από το αρχείο της Μητρόπολης Κω. (Ασώματος 1804) (Αρραβώνες 1841) (Στρατ,θητεία 1858). Παραθέτουμε επίσης φορολογικό κώδικα του 1548 ή 1581, με τον οποίο ρυθμίζεται η φορολογία των διακινουμένων προϊόντων. Φαίνεται η διαφορετική μεταχείριση μουσουλμάνων και ραγιάδων.
Ενδιαφέρουσα περιγραφή για το Ασφενδιού έγραψε η Αθηνά Ταρσούλη από επίσκεψή της στην Κω τον Αύγουστο του 1946, επί αγγλικής κατοχής.

Ο παλιός δρόμος